Systemy utrzymania bydła mięsnego

Obory dla bydła mięsnego znacznie różnią się wyposażeniem od pomieszczeń dla bydła mlecznego. Należy mieć na uwadze, fakt iż bydło mięsne, szczególnie typowych ras mięsnych ma większe wymiary ciała od krów mlecznych. Dlatego chcąc wykorzystać budynki inwentarskie, w których było utrzymywane bydło mleczne, należy je dopasować do kalibru zwierząt.

Przy chowie bydła mięsnego nie potrzeba również wszystkich urządzeń związanych z dojem mechanicznym oraz chłodzeniem i przechowywaniem mleka. Żywienie bydła mięsnego jest prostsze i nie wymaga tak wielu sprzętów do przygotowywania i zadawania paszy.

Obecnie najczęściej bydło opasowe utrzymuje się na pastwisku, w ciepłych miesiącach, a w chłodniejsze dni zwierzęta przebywają w budynkach. Bydło mięsne nie wymaga specjalnie dostosowanych pomieszczeń, czasami wystarczy stara stodoła wyścielona słomą. Znany jest również system całorocznego utrzymania zwierząt na pastwisku, oczywiście z dostępem do jakiegoś pomieszczenia, w którym krowy mogą się ukryć przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.

Systemy utrzymania bydła mięsnego

Bydło mięsne, tak jak mleczne można utrzymywać w oborach stanowiskowych lub wolnostanowiskowych. Najczęściej spotykanym systemem są obory wolnostanowiskowe z głęboką ściółką. Utrzymuje się, że obory stanowiskowe stosowane są w przypadku kiedy hodowca posiada mniej niż 40 sztuk bydła, a wolnostanowiskowe w przypadku chowu mieszanego (mięso-mleczna obora) lub większej liczby bydła mięsnego, przekraczającej 40-50 sztuk.

Obory stanowiskowe inaczej uwięziowe to pomieszczenia z wydzielonymi stanowiskami, w których zwierzęta są uwiązane łańcuchem lub mają założone jarzmo. Opasy mogą być wiązane od masy ciała przekraczającej 150 kg.

Stanowiska uwięziowe występują w postaci ściołowej i bezściołowej. Stanowiska ściołowe powinny być codziennie dościelane świeżą słomą. Stanowiska bezściołowe zazwyczaj są wyposażone w legowisko w postaci maty gumowej lub piasku. Maty gumowe są wygodne dla hodowców pod względem szybkiej i prostej dezynfekcji oraz mycia (np. pod ciśnieniem wody).

Każde stanowisko powinno być wyposażone w poidło (najczęściej jedno na dwa stanowiska), umieszczone około 60 cm od podłogi. Zwierzęta stoją przodem do korytarza paszowego, a po wystawieniu głowy ze stanowiska, mają swobodny dostęp do żłobu lub stołu paszowego. Na stanowiskach dla buhajków można zastosować rynienkę na mocz lub kanalik gnojowo-moczowy, dzięki którym legowisko jest suche. Bukaciarnie dwurzędowe posiadają stanowiska dwóch wielkości- dla bydła o masie do 350 kg i 600 kg.

Obory wolnostanowiskowe dzielą się na ściołowe i beściołowe. Obory bezściołowe posiadają ażurową (najczęściej betonową) podłogę w części paszowej i gnojowej, a w części legowiskowej podłoga jest lita lub wydzielone są legowiska np. z mat gumowych.

Obory wolnostanowiskowe ściołowe to system zapewniający największy komfort ruchu oraz wygodnego wypoczynku zwierzętom. Podobnie jak w systemie bezściołowym obora może być podzielona na kojce. Można wyróżnić kojce boksowe, kombiboksowe i grupowe. W każdym z wydzielonych obszarów zwierzęta mają możliwość swobodnego ruchu.

Obowiązkowo w pomieszczeniach muszą znaleźć się poidła (miskowe- jedno na 10 osobników, lub rynnowe). Bydło musi mieć wydzieloną część legowiskową, paszową i gnojową. Część legowiskowa nie musi być podzielona, na konkretne legowiska, zwierzęta kładą się według indywidualnego wyboru miejsca. Inaczej jest w przypadku krów mlecznych, gdzie najczęściej stosuje się system legowiskowy ze swobodnym dostępem dla zwierząt.

W oborach wolnostanowiskowych na głębokiej ściółce część paszowa powinna być usytuowana wyżej niż część legowiskowa, tak żeby odchody przesuwały się w stronę legowiskową i nawarstwiały obornik będący jednocześnie miękkim, wytwarzającym ciepło materacem. Poruszanie się zwierząt po oborze, powoduje samoistne zsuwanie się obornika w stronę legowiskową. Poidła powinny być zamontowane blisko korytarza paszowego, tak aby nadmiar wylewającej się wody nie trafiał do ściółki.

Podczas projektowania obory, należy wziąć pod uwagę, czy rasa, którą chcemy hodować  posiada rogi, czy będzie dekornizowana (usuwanie rogów), czy też nie. Jeżeli bydło posiada rogi i hodowca nie zamierza go ich pozbawiać, należy powiększyć strefę paszową oraz miejsca, w których zwierzęta się mijają i odpoczywają aż o 20%.