Żywienie cieląt

Aby cielęta osiągnęły w przyszłości jak najwyższą wydajność mleczną, konieczna jest dbałość o optymalny przyrost ich masy już od narodzin, do 3 miesiąca życia, bowiem wymię rozwija się proporcjonalnie do reszty ciała. Pierwszym krokiem ku wysokiej mleczności jest dopajanie cieląt siarą w pierwszych godzinach po przyjściu na świat. W kolejnych dniach ich życia warto stosować preparaty mlekozastępcze. Wadą takiego systemu żywienia jest podwyższone ryzyko występowania biegunek, dlatego jeszcze lepsze efekty uzyskamy, jeśli przez pierwsze 14-21 dni cielęta będziemy karmić mlekiem matki. W ten sposób oseski nie tylko szybko przybiorą na wadze, ale poprawi się również ich odporność, a przewód pokarmowy będzie rozwijał się prawidłowo. Przez pierwsze dwa tygodnie cielęta powinny otrzymywać również odpowiednio dobrane dawki mieszanki typu starter.

Żywienie krów mlecznych

Podstawą żywienia dorosłych krów mlecznych są różnego typu pasze objętościowe – zielonki, kiszonki (najczęściej z traw i kukurydzy) oraz siano łąkowe lub z roślin motylkowych. Uzupełnieniem diety podstawowej są pasze treściwe, które powinny stanowić nie więcej niż 50% dziennej dawki pożywienia. Są to gotowe mieszanki, wysłodki suche i śruty zbożowe, a także warzywa okopowe. Wpływ na mleczność ma również udział witamin i związków mineralnych w diecie. Skład i wielkość dawek pokarmowych ustala się zależnie od masy ciała, stanu fizjologicznego oraz kondycji krów. Szczególnie istotna jest przy tym dieta w okresie zasuszenia i na początku laktacji.

Kondycja zwierząt

Na 6-8 tygodni przed porodem krowy poddaje się zasuszeniu. Niewłaściwa pielęgnacja zwierząt w tym okresie jest najczęstszą przyczyną obniżenia ich mleczności. Zbyt duży przyrost masy w czasie ciąży zwiększa ryzyko wystąpienia komplikacji okołoporodowych i chorób metabolicznych po wycieleniu. Z tego powodu krowy w okresie zasuszenia karmi się przede wszystkim paszą objętościową. Nie należy jednak zaniedbywać żywienia mineralnego, ponieważ niedobór mikro i makroelementów jest równie niekorzystny, co otłuszczenie. Po kolejnych 100 dniach laktacji, apetyt krowy wzrasta, a wydajność mleczna maleje. Jest to okres, w którym należy poprawić kondycję krowy, jeśli się pogorszyła w pierwszym etapie. W ostatnich 3 miesiącach laktacji należy zmniejszyć udział pasz energetycznych, żeby nie dopuścić do zatuczenia krów.

Woda i poidła

Poidła w oborze stanowią bardzo istotny element wyposażenia. Krowy mleczne korzystają z poideł około 10 razy dziennie. Na każdy kilogram wyprodukowanego mleka potrzebują 4 litry wody. Ułatwieniem dla hodowców bydła jest stosowanie poideł automatycznych różnego typu, dostosowanych do systemu utrzymania.

Mikroklimat pomieszczeń, temperatura, wilgotność i wentylacja, oświetlenie

Mikroklimat pomieszczeń, w których utrzymywane jest bydło ma ogromny wpływ na zdrowie i wydajność mleczną krów. Krowy mają duży zakres tolerancji na warunki termiczne (-10o do plus 25o C). Lepiej znoszą niskie temperatury niż wysokie. Temperatura powyżej 25o C i wysoka wilgotność mogą spowodować stres cieplny. Jednym z objawów może być utrata apetytu i obniżenie dziennej produkcji mleka. W nowoczesnych oborach stosuje się zraszacze wodne chłodzące zwierzęta. W oborze powinna być sprawna wentylacja, powodująca wymianę powietrza, usuwanie toksycznych gazów oraz wilgoci. Stosowane są dwa typy wentylacji – grawitacyjna (naturalna) lub mechaniczna (automatyczne wentylatory). Oprócz wentylacji klasycznej obora powinna być wietrzona, a krowy powinny mieć dostęp do wybiegów. Krowy w oborze muszą mieć dostęp do naturalnego źródła światła. Długość dnia świetlnego reguluje pobranie paszy oraz wydajność mleka.

Dieta w okresie zasuszenia

Najpowszechniejszą z chorób metabolicznych krów jest hipokalcemia, czyli zbyt niskie stężenie Ca2 plus w surowicy krwi po wycieleniu. Niedobór wapnia prowadzi nie tylko do spadku kondycji, a zatem i mleczności zwierząt, ale w skrajnych wypadkach może również poskutkować zatrzymanie łożyska, zwiększa też ryzyko skrętu trawieńca. Aby zapobiec chorobom należy przed wycieleniem krów zmaksymalizować pobieranie suchej masy – efekty naszej pracy będą tym lepsze, im mniejszy będzie stres okołoporodowy.

• 25-30 g wapnia, w okresie wyprowadzania krów z zasuszenia
• 40-50 g magnezu,
• 15 g potasu,
• chloru powinno być o 5 g mniej niż potasu,
• 12-15 g sodu,
• 30-36 g fosforu,
• 22-30 g siarki. Tuż po wycieleniu krowa powinna otrzymywać większe dawki wapnia – nawet 80-120 g Ca w dawce pokarmowej.